Niewielka miejscowość w południowej Grecji (Lakonia); ośrodek turystyczny (13 tys. mieszkańców). W okresie
antycznym Sparta, założona w IX w. p.n.e. była stolicą państwa spartańskiego (lakońskiego), nie ustępującego
potęgą Atenom. W 146 r. p.n.e. Sparta została zajęta przez Rzymian. W 396 r. miasto zajęli i zniszczyli
Wizygoci, zaś w VI i IX w. - Słowianie. Współczesna Sparta została ponownie założona w 1834 r. W mieście
znajdują się niezbyt liczne ruiny antycznych budowli, wśród nich m.in.: świątyni hellenistycznej zwanej
Grobowcem Leonidasa, świątyni Ateny Chalkijokos z VII w. p.n.e. (na spartańskim Akropolu), tzw. Małej
Świątyni (VII-VI w. p.n.e.) oraz rzymskiego teatru. Pozostałości dawnych fortyfikacji Sparty (10 km
długości) pochodzą z III-II w. p.n.e.
Sparta, Sparte, Sparti, miasto w południowej Grecji, na Półwyspie Peloponeskim, w dolinie rzeki
Ewrotas, ośrodek administracyjny nomosu Lakonia. 13 tys. mieszkańców (1981).
Założona w XI-X w. p.n.e. przez Dorów. W starożytności główne miasto potężnego państwa spartańskiego
(Lakonia, Grecja starożytna), zwane też Lacedemonem. Sparta znana była z siły militarnej i dlatego nie
otaczała się, jak inne greckie polis, murami (także z powodu obronności położenia).
Pierwsze, częściowe umocnienia wybudowano w końcu IV w. p.n.e., a ciągły mur (o długości ok. 9,2 km)
ukończono dopiero w 184 p.n.e.
W V w. p.n.e. trwała rywalizacja Sparty z Atenami o hegemonię w Grecji, zakończona wojną peloponeską
i klęską Aten. Od 146 p.n.e. pod władzą Rzymu. Rozkwit osiągnęła w I-II w. W 396 zniszczona przez Alaryka,
króla Wizygotów, a w końcu VI i w IX w. - przez Słowian.
Obecnie małe miasteczko, ośrodek handlowy regionu rolniczego.
Zabytki: bizantyjskie obwarowania, resztki świątyń antycznych: Artemidy Ortia (VII w. p.n.e.), Ateny
Chalkiojkos (VI w. p.n.e.), tzw. grobu Leonidasa (V-IV w. p.n.e.), teatru (I-II w.), domów z epoki
rzymskiej.
|