Tel Awiw-Jaffa, Tel' Aaîa-Yapô, stolica Izraela (siedzibą władz centralnych jest Jerozolima),
w zachodniej części kraju, nad Morzem Śródziemnym, ośrodek administracyjny okręgu Tel Awiw. 357 tys.
mieszkańców, zespół miejski 1880 tys. mieszkańców (1993). Największy w kraju ośrodek finansowy i gospodarczy.
Jaffa była zasiedlona już w V tysiącleciu p.n.e. Ok. 1500 p.n.e. wzmiankowana w źródłach pisanych pod nazwą
Japu. W I tysiącleciu p.n.e. rozwijała się jako jeden z głównych portów starożytnej Palestyny. Położona na
pograniczu oddzielającym ziemie zamieszkane przez plemiona izraelskie od ziem Filistynów, stała się
przedmiotem walk.
Zdobywana kolejno przez: Filistynów, Egipcjan, Fenicjan, Asyryjczyków, Aleksandra III Wielkiego, Persów,
Ptolemeuszów, Seleucydów, Greków, Hebrajczyków, Rzymian, Arabów. 1126-1268 (z przerwami) w posiadaniu
krzyżowców. W XVI w. zajęta przez Turków osmańskich. Od IV w. siedziba biskupstwa. Podczas wypraw krzyżowych
silnie ufortyfikowana.
W opracowanym w 1947 planie podziału ziem palestyńskich znalazła się w części arabskiej. Tel Awiw
założyli w 1908 osadnicy żydowscy, prawa miejskie od 1921 (pierwsze żydowskie miasto na świecie). 14 maja
1948 w Tel Awiwie proklamowano powstanie Państwa Izrael. 1948-1967 siedziba parlamentu izraelskiego -
Knesetu. 1949 Tel Awiw i Jaffę połączono w jedno miasto.
Te dwie miejscowości - jedna powstała na początku bieżącego stulecia, druga o kilku tysiącach lat
historii - stanowią dziś jedno miasto, liczące ponad 400 tys. mieszkańców. Według mitologii greckiej na
rafach Jaffy Perseusz uwolnił Andromedę w momencie, gdy miał ją połknąć potwór morski. To tutaj prorok
Jonasz wsiadł na okręt płynący do Tarszisz. Św. Piotr dokonał tu cudu wskrzeszenia Tabity i otrzymał od
Boga w symbolicznym widzeniu nakaz przyjęcia pogan do Kościoła.
Według Starego Testamentu Jaffę miał założyć Jafet zaraz po ustąpieniu potopu, która przyniósł sławę
jego ojcu, Noemu. W 1468 r. p.n.e. Jafę zdobyli Egipcjanie, którzy podstępnie dostali się do miasta
ukryci w glinianych dzbanach. Za czasów Salomona Jaffa stała się znaczącym portem morskim.
Jeden z najstarszych znanych portów, Jaffa (wówczas Joppa) został wspomniany już przez Hirama, króla
Tyru, w rozmowie z Salomonem (2 Krn 2,15), wymienił go też autor Księgi Jonasza (1,3). Przez stulecia był
to główny port Palestyny i miejsce, w którym wysiadali na ląd pielgrzymi zdążający do Jerozolimy.
Za murami portu widać grupę poczerniałych skał, z których największa została nazwana imieniem
mitologicznej Andromedy, przykutej do tej skały w ofierze morskiemu potworowi i uwolnionej przez Perseusza.
Podczas odbudowy ortu i pogłębiania szlaków wodnych skała została uszkodzona.
W obszarze Tel Awiwu znajduje się Park Narodowy Yarkon. Obejmuje on obszar źródeł rzeki Yarkon.
Na brzegach rzeki rosną przepiękne żółte lilie wodne.
|