powrót na początek   TurcjaPERGAMON


  zdjęcia  Miasto, znane w starożytności jako Pergamon, jest położone w centrum obfitującej w wodę równiny. Współczesna Bergama jest rolniczym miastem targowym. Pergamon istniał od czasów Troi, ale stan największego rozkwitu osiągnęło w okresie od śmierci Aleksandra Wielkiego do opanowania całej Azji Mniejszej przez Rzymian.

Pergamon zbudował Eumenes II (197-159 p.n.e.). Ten bogaty i potężny władca wzniósł na szczycie wzgórza bibliotekę i ołtarz Zeusa oraz położone tarasowo w połowie jego wysokości tzw. "średnie miasto". Ponadto wzmocnił i upiększył, znany już wcześniej, ośrodek wiedzy medycznej, asklepejon.

Pergamon Eumenesa II słynął przede wszystkim ze swej biblioteki, która posiadała podobno ponad 200 000 tomów i była symbolem awansu społecznego i kulturalnego miasta. Eumenes był namiętnym kolekcjonerem książek. Jego biblioteka rzuciła wyzwanie największej w ówczesnym świecie - bibliotece aleksandryjskiej (700 000 tomów). Egipcjanie, obawiając się, że Pergamon i jego biblioteka zaczną odciągać sławnych uczonych od Aleksandrii, odcięli dostawy papirusu z doliny Nilu. Eumenes zatrudnił więc swoich naukowców, którzy wynaleźli nowy materiał pisarski sporządzony z odpowiednio spreparowanych skór zwierząt, nazwany od imienia miasta pergamenem (pergamin).

Akropol. Większość budowli wzniesionych przez królów Pergamonu nie dotrwała do naszych czasów, ale to, co się zachowało, robi duże wrażenie. Niektóre z tych obiektów zostały pięknie zrekonstruowane. Droga na akropol wije się przez 6 km od centrum miasta, po północnych i wschodnich zboczach wzgórza.

Główne budowle Akropolu, tj. biblioteka oraz oparta na marmurowych kolumnach świątynia Trajana, zostały odbudowane przez Niemiecki Instytut Archeologiczny. Świątynię wzniesiono w czasie panowania imperatorów Trajana i Hadriana. Była ona miejscem kultu obu władców, a także Zeusa. Świątynia ta jest jedyną z zachowanych budowli rzymskich na Akropolu. W średniowieczu jej fundamenty wykorzystywano na zbiorniki wodne.

Wielki teatr jest nie tylko okazały (10 000 miejsc), ale i nietypowy. Budowniczowie Pergamonu czerpali wzorce z architektury hellenistycznej, ale w wypadku teatru poczynili znaczne modyfikacje. Dla wykorzystania wspanialej panoramy i oszczędzenia cennej przestrzeni na szczycie wzgórza, zdecydowano się wbudować teatr w zbocze. Teatry hellenistyczne są zwykle bardziej okrągłe, ale z powodu położenia tego teatru zaokrąglenie nie było możliwe, więc w zamian zwiększono jego wysokość.

Poniżej sceny mieszczą się ruiny świątyni Dionizosa. Na południe od teatru znajduje się ołtarz Zeusa, malowniczo położony w cieniu wiecznie zielonych drzew. Pierwotnie ściany teatru ozdobione były fryzami przedstawiającymi walkę bogów Olimpu z ich podziemnymi wrogami. Obecnie większa część tej budowli znajduje się w Berlinie, dokąd w XIX w. wywieźli ją, za zgodą sułtana, niemieccy archeologowie. Na miejscu pozostała jedynie podstawa ołtarza.

Kilka gruzowisk na szczycie Akropolu oznaczono jako pałace Attalusa I i Eumenesa II, jest tu też agora oraz fragmenty murów obronnych. Schodząc w dół od ołtarza Zeusa przez średnie miasto, przechodzi się obok ołtarza i świątyni Demeter, gymnasium, agory dolnej oraz rzymskiej łaźni.

   bilet wstępu


Powrót