Kresy Wschodnie 2002ZIMNO
Nazwa miejscowości wywodzi się prawdopodobnie od starej rezydencji zimowej książąt ruskich, która według tradycji istniała tu już w XI w. W 1458 r. z fundacji rodu Czartoryskich rozpoczęto budowę warownego klasztoru; ukończono ją ok. 1495 r. W skład zespołu wchodzą dwie cerkwie, część zachowanych murów obronnych, wieża-dzwonnica, budynek szkoły i odkryte fundamenty starszej budowli.

CERKIEW USPIEŃSKA (ZAŚNIĘCIA NMP) została zbudowana na przełomie XIV i XV w. w obrębie murów obronnych. W 1724 r. gruntownie przebudowana, zatraciła pierwotny charakter. Rozebrano wtedy dwie wieże i wzniesiono attykę z frontonem. Kolejną przebudowę przeprowadzono w latach 1899-1900. Rozebrana została zachodnia ściana, w jej miejsce wstawiono nową z dużym arkadowym oknem. Nad występem ściany wzniesiono attykę w stylu pseudobizantyńskim, dodano przed wejściem przedsionek z wysokim szczytem, całość budynku opasał gzyms. Świątynia jest trzynawową bazyliką z szerszą nawą centralną, oddzieloną od bocznych filarami o pięciokątnym przekroju. Od północnego wschodu przylega do niej dwukondygnacyjna wieża, we wschodniej części zachowała się część pierwotnego prezbiterium. W południowej części cerkwi znajduje się wejście do podziemi. Na końcu korytarza mieści się pieczara pełniąca funkcję dodatkowej kaplicy, datowana na przełom XIII i XIV w. Jest to nieduże, prostokątne pomieszczenie z dwiema absydami.

CERKIEW P.W. ŚWIĘTEJ TRÓJCY znajduje się na północ od Cerkwi Uspieńskiej, poza granicami klasztoru. Od końca XVIII w. była wykorzystywana jako kaplica. Tradycja przypisuje fundację cerkwi Włodzimierzowi Wielkiemu. Obecny jej kształt pochodzi zapewne z XV w. Podczas prac renowacyjnych w latach 1860-1868 i w 1876 r. zmieniono formy okien bębna, prostokątny otwór wejściowy przebudowano na półkolisty, gontowe pokrycie zastąpiono blaszanym. Murowana cerkiew ma czworoboczną nawę i półkoliście zamknięte prezbiterium. Wieńczy ją kopuła. Po poważnych zniszczeniach w czasie I wojny światowej cerkiew nie była użytkowana. Dalsze zniszczenia przyniosła II wojna światowa. Dopiero remont z lat pięćdziesiątych uratował zabytek od całkowitej dewastacji.

MURY OBRONNE zbudowane w drugiej połowie XV w., na planie nieregularnego czworoboku z sześcioma basztami cztery kwadratowe i dwie okrągłe). W okresie międzywojennym istniały jedynie trzy baszty, południowo-wschodnia spełniała funkcję dzwonnicy. Od połowy lat siedemdziesiątych na terenie zabytku prowadzone były prace archeologiczne i renowacyjne, mające na celu przywrócenie mu dawnego wyglądu.


Powrót