NEW MEXICO |
Stan w południowo-zachodniej
części USA. Powierzchnia 314,9 tys. km2.
1,6 mln mieszkańców (1992), w tym ok. 1/3 pochodzenia
meksykańskiego. Stolica: Santa Fe (48,9 tys., 1989).
Największe miasto (1989) - Albuquerque (331,8 tys.
mieszkańców). Języki urzędowe: angielski, hiszpański.
Powierzchnia wyżynno-górska, liczne pasma należące do
systemu Gór Skalistych. Najwyższy szczyt - Wheeler (4011
m n.p.m.). Główna rzeka - Rio Grande. Klimat gorący,
suchy. W centralnej części stanu prerie, na południu
roślinność pustynna, w górach lasy iglaste. Historia: w okresie kolonizacji europejskiej obszary dzisiejszego stanu zamieszkiwały plemiona indiańskie Nawahów i Apaczów. Jako pierwsi Europejczycy dotarli tu konkwistadorzy hiszpańscy, dowodzeni przez F.V. de Coronado. Pierwszym stałym osiedlem założonym w 1610 przez Hiszpanów było Santa Fé, obecna stolica stanu. Od 1821 w granicach niepodległego Meksyku. W wyniku wojny amerykańsko-meksykańskiej tereny te w 1848 przeszły w posiadanie Stanów Zjednoczonych. Nowy Meksyk jako samodzielny stan powstał w 1912. Podstawą gospodarki jest rolnictwo i górnictwo. Uprawia się bawełnę, pszenicę, kukurydzę, sorgo, warzywa na terenach sztucznie nawadnianych. Rozwinięta hodowla bydła i owiec. Górnictwo obejmuje wydobycie rud uranu, miedzi, molibdenu, ołowiu i cynku, soli potasowych, ropy naftowej i gazu ziemnego. Przemysł obejmuje zakłady chemiczne i spożywcze. W miejscowości Los Alamos znajduje się (zbudowany w 1943) ośrodek badań jądrowych, gdzie podczas II wojny światowej skonstruowano pierwszą bombę atomową (próbny wybuch w 1945). |