WENECJA (Venezia). Miasto na północnym wschodzie Włoch (300 tys. mieszkańców), położone na 118
bagnistych wyspach na Morzu Adriatyckim; stolica prowincji Wenecja Euganejska; wielki ośrodek turystyczny
i kulturalny, miejsce prestiżowego festiwalu filmowego (od 1932 r.) i najbarwniej obchodzonego karnawału
Europy.
Miasto, założone w V w. przez plemię Wenetów, było od VII w. republiką demokratyczną, rządzoną przez dożów.
W X w. Wenecja wyrosła na największą potęgę morską na Adriatyku. Rozwinęło się tu rzemiosło (np. słynne
weneckie szkła, obróbka drewna, sukiennictwo). Na początku XIII w. Wenecja uzyskała zdobycze terytorialne
na Peloponezie i w Dalmacji (Dubrownik). W rezultacie pokonania Genui w bitwie pod Chioggią w 1380 r.,
Wenecja opanowała handel ze Wschodem. Okres szybkiego rozwoju i bogacenia się zahamowało odkrycie drogi
morskiej do Indii w XV w. oraz wzrost potęgi tureckiej na wschodzie basenu Morza Śródziemnego. W latach
1795-1805 oraz po 1815 r. miasto należało do Austrii, zaś w 1866 r. weszło w skład powstającego państwa
włoskiego.
Sercem miasta jest wypełniony turystami i gołębiami Plac św. Marka (Piazza San Marco).
Bazylika św. Marka, w której przechowywane są szczątki patrona - ewangelisty została wzniesiona
w IX-XI w. Uwagę zwiedzających katedrę przykuwa niezwykła złoto-srebrna bizantyjska płaskorzeźba z X w.
zwana Pala d'Oro. Mierząca 99 m wysokości dzwonnica katedry wybudowana została w 902 r.
Pałac Dożów (Palazzo Ducale) z XIV-XVI w. był przez kilkaset lat centrum władzy możnej
republiki. Masywna różowo - biała marmurowa bryła pałacu wspiera się na pozornie delikatnych arkadach.
W XVI-wiecznej Bibliotece (Libreria) znajdują się dzieła malarskie Tycjana, Veronesa i Tintoretta.
W kierunku morza Piazza przechodzi w Piazzetta San Marco ozdobiony dwiema kolumnami. Na szczycie jednej
z nich znajduje się figura skrzydlatego lwa, drugiej - św. Teodora. W Galerii Academii znajduje się najbogatsza
kolekcja sztuki w mieście (w zbiorach znajdują się głównie dzieła twórców lokalnych: Tycjana, Tintoretta,
Belliniego, Tiepolo i Giorgione).
Wśród około 200 kościołów miasta na szczególną uwagę zasługują: XVII-wieczna świątynia Santa Maria della
Salute, projektowany przez Andrea Palladio późnorenesansowy San Giorgio Maggiore (z XVI-XVII w.), San
Giovanni in Bragora (XIII-XV w.), gotycka bazylika Santa Maria Gloriosa dei Frari (XIV-XV w.), renesansowy
Santa Maria dei Miracoli z końca XV w. W mieście znajduje się wiele pięknych pałaców, z których wiele
zamieniono na muzea i galerie (np. Ca d'Oro z XV w., Palazzo Pesaro z XVIII w., Ca Rezzonico z XVII w.).
Kanały, które są naturalnymi drogami transportowymi miasta przecinają liczne mosty. Do najsłynniejszych
z nich należy Rialto na Canale Grande i Ponte dei Sospiri (Most Westchnień), którego nazwa nie wiąże się
z westchnieniami zakochanych, lecz skazańców prowadzonych do pobliskiego więzienia. Obowiązkowym punktem
pobytu w Wenecji jest przejażdżka kanałami miasta.
|