powrót na początek   Białoruś 2004NOWOGRÓDEK
   zdjęcia      Nowogródek. Kościół farny i ruiny zamku książąt litewskich na Górze Zamkowej.   Ruiny zamku książąt litewskich na Górze Zamkowej. Pierwsze ziemno-drewniane budowle obronne, siedzibę kniaziów ruskich, wzniesio­no tu w XI w. Zostały one zniszczone podczas jednego z ataków tatar­skich. W XIII w. odnowił je książę litewski Erdziwiłł. W 1252 r. na zamku nowogródzkim książę Mendog koronował się na jedynego w dzie­jach króla Litwy, a Nowogródek pełnił wówczas funkcję litewskiej stolicy. Na przeł. XIV i XV w. z inicjatywy wielkiego księcia Witolda zamek odbudowano już jako budowlę murowaną, wznosząc m.in. nową wieżę bramną z cegły oraz trzy inne trójkondygnacyjne wieże. Na przeł. XV i XVI w. zbudowano dwie dalsze wieże. W sumie więc, w XVI w. zamek miał siedem wież połączonych murami obwodowymi. Na przeł. XVI i XVII w. wzniesiono mieszkalną część pałacową z kaplicą. W 1706 r. zamek został zniszczony i wysadzony w powietrze przez Szwedów. Do naszych czasów zachowały się ruiny dwóch wież: Szczytowej (Centralnej) i Kościelnej oraz wały ziemne i głęboka fosa otaczająca zamek. Na dziedzińcu zamku stała zbudowana w XIII w. zamkowa cerkiew prawosławna p.w. Bogarodzicy, w której znajdowała się cudowna ikona Matki Boskiej.

Kościół farny p.w. Przemienienia Pańskiego, barokowy, zbudowany w l. 1719-23 w miejscu dawniejszego kościoła z k. XIV w., fundowanego przez wielkiego księcia Witolda. W lutym 1799 r. w kościele został ochrzczony Adam Mickiewicz. Świątynia jest budowlą jednonawową z półkoliście zamkniętym prezbiterium. Fasadę zdobią dwie niskie czworoboczne wieże i przewyższający je trójkątny szczyt. W zewnętrzną ścianę kościoła wmurowana jest tablica informująca o zaślubinach króla Władysława Jagiełły z Sońką, ks. Holszańską, jakie miały miejsce w nowogródzkiej farze w 1422 r. W nawie głównej zachowały się sklepienia kolebkowe, w kaplicach - gotyckie sklepienia żebrowe. W bocznej kaplicy znajduje się uwieczniony przez Mickiewicza w inwokacji do Pana Tadeusza cudowny obraz MB Nowogródzkiej, który jest XVIII-wieczną kopią obrazu znajdującego się niegdyś w nowogródzkim kościele jezuitów. W kościele jest także inny cenny obraz, przedstawiający św. Michała Archanioła, patrona miasta, przeniesiony tu ze zniszczonego kościoła dominikanów. Obraz ten, pokrywa srebrna sukienka, fundowana przez wojewodę smoleńskiego Adama Sakowicza. Cennym zabytkiem jest także znajdująca się w kaplicy Bożego Ciała marmurowa płyta z 1643 r. fundowana przez kasztelana nowogródzkiego Jana Rudominę Dussiackiego dla uczczenia śmierci brata Jerzego i jego ośmiu towarzyszy poległych w bitwie pod Chocimiem. Płyta przedstawia dziewięciu klęczących rycerzy bez głów i modlącego się za ich dusze fundatora. Obok kościoła znajduje się kamień ku czci 11 sióstr nazaretanek zamordo­wanych przez hitlerowców 1 sierpnia 1943 r. Sarkofag z ich szczątkami znajduje się w bocznej kaplicy kościoła.


Powrót