Zespół dworski w dawnym majątku Górskich.
Miejscowe dobra były własnością tej rodziny od 2 poł. XVIII w. do 1868 r., a następnie przeszły
w ręce Perkowskich, do których należały do 2 wojny światowej. Drewniany dwór Górskich
w Dżuginianach, zbudowany w 2 poł. XVIII w., został gruntownie odnowiony w l. 30-tych
XX w. i w 1982 r., kiedy to wymieniono prawie wszystkie elementy drewniane. Jest to budowla
parterowa, wzniesiona na planie prostokąta na wysokiej podmurówce. Główne wejście wiedzie przez głęboki
ganek z trójkątnym frontonem i czterema przyściennymi kolumnami portyku oraz porte-fenetrami
od frontu i na ścianach bocznych. Niewielkie ganki mieszczą się z boku i od tyłu.
Obecnie we dworze mieści się muzeum litewskiej pisarki Juliji Beniuševičiute-Žymantiene, używającej
pseudonimu Zemaite, która mieszkała tu w l. 1864-66 jako opiekunka dzieci Górskich. Dwór otacza
dobrze utrzymany park krajobrazowy o powierzchni 7 ha. Zachowała się także dawna dworska lodownia.
W pobliżu dworu mieści się wczesnośredniowieczny kurhan, zwany kurhanem Dźugas lub Górą Dżugasa,
z którym związane są liczne legendy i od którego pochodzi nazwa miejscowości. Wg tradycji ma
tu być pochowany żmudzki rycerz Džugas, zwany też Telszem, bohater walk z Krzyżakami, mityczny założyciel
pobliskiego miasta Telsze.
|