Kościół katolicki p.w. Podwyższenia Krzyża Św.
barokowy, zbudowany w 1770 r., nieprzerwanie czynny. Jest to świątynia trójnawowa, z niskim
trójdzielnym przedsionkiem, czworobocznym prezbiterium i niskimi zakrystiami. Fasadę zdobi barokowy
szczyt. Flankujące ją niegdyś dwie wieże rozebrano po pożarze w 1821 r. Wszystkie elewacje zdobią
pilastry. Wnętrze bogato ozdobione rzeźbami, ornamentami stiukowymi i freskami. Najcenniejszym
elementem, wyposażenia jest ozdobiony kolumnami i pilastrami ołtarz główny z drewnianymi
rzeźbami Marii, św. Jana, śś. Piotra i Pawła. W jednym z ołtarzy bocznych lewej nawy
znajduje się barokowy cudowny obraz MB z Dzieciątkiem, zwanej MB Różańcową lub MB Lidzką,
przywiezionym wg tradycji przez franciszkańskich misjonarzy w 1376 r.
Zamek książąt litewskich
wzniesiony w l. 30-tych XIV w. z kamienia i cegły przez wielkiego księcia litewskiego
Giedymina. Po Jego śmierci zamkowy gród stał się stolicą księstwa lidzkiego, którym władali kolejno Olgierd,
jego syn Jagiełło i Witold. Zamek lidzki był na ówczesne czasy potężną twierdzą. Wielokrotnie
szturmowali go Krzyżacy. Tylko jeden z tych ataków, w 1384 r., zakończył się ich sukcesem.
W 1422 r. na zamku w Lidzie gościł król Władysław Jagiełło z poślubioną w Nowogródku
księżniczką Zofią Holszańską.
Mury zamkowe, poddane restauracji w okresie międzywojennym, w stosunkowo dobrym stanie przetrwały
do naszych czasów. Zamek ma kształt czworoboku o wymiarach 93,5 x 83,45 x 80 x 84 m, otoczonego wysokim
murem obwodowym (wysokość murów - do 15 m, grubość 2-1,5 m) z dwiema narożnymi czworobocznymi wieżami.
Od 1982 r. trwają prace rewaloryzacyjne mające przywrócić mu pierwotny wygląd. Zrekonstruowano m.in. wieże
i drewnianą galerię obronną ciągnącą się wzdłuż korony murów ze strzelnicami.
|