Miasto zostało założone w 1250 r. przez namiestnika królewskiego jarla) Birgera. W XIII-XIV w. Sztokholm wyrósł na ważny ośrodek handlowy (rozwojowi sprzyjało przystąpienie miasta do Hanzy i osiedlenie się dużej grupy niemieckich kupców z Lubeki). Od 1523 r. Sztokholm jest stolicą Szwecji (fakt ten potwierdził akt z 1634 r.).

Najstarszą częścią jest Gamla Stan (Stare Miasto). W pobliżu leży niewielka wyspa Skeppsholmen skąd rozciąga się fantastyczny widok na kręte nabrzeże. Rejon położony na północ od Starego Miasta, Norrmalm, to całkowicie nowoczesne centrum handlowe, pełne pasaży, ogromnych domów towarowych i rzucającego się w oczy, natrętnego wręcz bogactwa. Właśnie tutaj mieści się Dworzec Centralny, tętniący życiem park Kungstradgarden i wiele z około osiemdziesięciu muzeów i galerii Sztokholmu. W przybytki te obfitują też sąsiadująca od wschodu, bardziej mieszkalna w charakterze Ostermalm - dzielnica wytwornych alei i eleganckich domów - oraz, na południowym wschodzie, zielona wyspa - park Djurgarden. Są tutaj dwa najstarsze i najciekawsze w Europie muzea na otwartym powietrzu: XVII-wieczny okręt "Waza" (Vasa), który wydobyto z dna sztokholmskiego portu i poddano konserwacji oraz skansen. Wyspa Sodermalm lub po prostu Soder, położona na południe od Starego Miasta, jest dzielnicą tradycyjnie robotniczą, jednak dzisiaj jej atmosferę tworzą znane w całym mieście bary i restauracje.

RATUSZ MIEJSKI na wyspie KUNGSHOLMEN. Zbudowany w latach 1911-1923. Ratusz Miejski należy do charakterystycznych, chętnie fotografowanych przez turystów obiektów Sztokholmu. Jest to jeden z pierwszych budynków widocznych z okien pociągów, wjeżdżających do miasta od południa. Patrząc z zewnątrz na prostą, nieco monotonną ceglaną bryłę, trudno domyślić się bogactwa wystroju wnętrz - dość kiczowatej sali legislacyjnej w stylu wikingów czy tzw. Złotej Sali. W Złotej Sali ratusza odbywa się corocznie bankiet na cześć laureatów Nagrody Nobla. W odróżnieniu od zwykłych śmiertelników, oficjalni goście, przybywający tu statkiem, wchodzą do środka eleganckimi, reprezentacyjnymi, schodzącymi do samego nabrzeża schodami.

Muzeum Okrętu VASA. Głównym eksponatem jest okręt, zbudowany z rozkazu Gustawa II Adolfa. Statek zatonął w porcie sztokholmskim, tuż po wodowaniu w 1628 r. Po ponad 300 latach, w 1961 wydobyto go z mułu, razem z 12 tysiącami innych przedmiotów i udostępniono zwiedzającym. Ten idealnie zachowany w mule kolos ma 62 m długości, a jego maszt pierwotnie sięgał 50 m wysokości nad kilem. Spoczywa w jakby kołysce, a dzięki otaczającym go pomostom zwiedzający mają okazję niemalże dotknąć masywnego kadłuba, jego pokładowych dział i odrestaurowanych dekoracyjnych reliefów oraz złoconych, drewnianych, strzelistych galionów - groźnych posągów na dziobie, mających odstraszać wrogów.

PAŁAC KRÓLEWSKI (Kungliga Slottet). Najbardziej charakterystyczny z monumentalnych budynków Sztokholmu, niski, żółto-brązowy gmach, którego dwa frontowe skrzydła kierują się ku wodzie. Stary sztokholmski zamek, Tre Kronor (Trzy Korony) spłonął na początku panowania króla Karola XII, który pozostawił swemu architektowi, Tessinowi Młodszemu wolną rękę przy budowie nowej rezydencji. Efektem jest piękny, ukończony w 1754 r. w stylu spokojnego, północnego baroku pałac o jednolitej, posępnej bryle, która kryje wspaniałe barokowe i rokokowe wnętrza. Apartamenty, wyposażone w piękne meble i gobeliny, imponują wspaniałością i rozmiarem eksponatów. Skarbiec olśniewa rzędami wysadzanych klejnotami koron; najstarsza z nich należała do Karola X (1650), a dwie najpiękniejsze do księżniczek Eugenii (1860) i Zofii (1771). Warto zajrzeć też do zbrojowni.

STORKYRKAN. To Wielki Kościół, (Storkyrkan), konsekrowany w 1306 r. Ściśle rzecz biorąc, Sztokholm nie ma katedry, lecz ten prostokątny, ceglany budynek spełnia jej funkcje i to właśnie tutaj odbywają się ceremonie koronacji i zaślubin szwedzkich monarchów. Budowę kościoła ukończono w końcu XV w., w latach 30. XVIII w. przebudowano go w stylu barokowym. Wnętrze ma szczególną atmosferę. W trakcie przeprowadzonej w tym wieku renowacji usunięto biały tynk z czerwonych ceglanych filarów. Chociaż nie ma dowodów na to, że efekt był zamierzony, ciepły koloryt wnętrza jest zasługą tego właśnie zabiegu, który wydaje się szczęśliwym posunięciem. W wystroju uwagę zwraca XV-wieczna, gotycka rzeźba św. Jerzego walczącego ze smokiem, przyćmiewają ją jednak królewskie ławki, a raczej złote, faliste trony i monumentalny srebrno-czarny ołtarz.

ARCHIPELAG SZTOKHOLMSKI. Archipelag sztokholmski doskonale widać z pokładu promów przybywających do stolicy z Finlandii i Estonii. W języku szwedzkim słowo "archipelag" to "skargarden", co w wolnym tłumaczeniu oznacza "ogród wysepek" i jest niezwykle trafnym opisem. Nie ma na świecie drugiego takiego skupiska paruset porośniętych sosnami wysp i wysepek. Ten piękny archipelag dzieli się na trzy części: wewnętrzną, środkową i zewnętrzną. Wewnętrzny składa się w większej części z lądu niż morza, środkowy, to mniej więcej pół na pół lądu i wody, zaś na zewnętrznym odległości pomiędzy wyspami są znacznie większe. To tutaj niebo i morze zlewają się w jedno, a najbliższa wyspa wydaje się być tylko małą kropką na horyzoncie. W okresie od listopada do kwietnia warunki życia są tu bardzo surowe, a kra ciągnie się daleko w głąb Bałtyku, powodując zakłócenia w kursowaniu statków. Latem jednak trudno o wspanialsze miejsce - przesiąknięte świeżym zapachem sosny bezkresne lasy odbijające się w głębokim błękicie morza gwarantują spokój i wypoczynek. Nawet jeżeli nad Sztokholmem wiszą chmury, nad którąś z wysp zawsze świeci słońce.