Stan w zachodniej
części USA, w Górach Skalistych i Wielkiej Kotlinie.
Powierzchnia 220 tys. km2.
1,9 mln mieszkańców (1993). Stolica Salt Lake City (165,8
tys. mieszkańców, 1992). Większe miasta (1990): Provo
(86,8 tys.), Ogden (64 tys.), Bountiful. Około 70% ludności
stanowią członkowie sekty mormonów. Powierzchnia wyżynno-górska.
Na północnym wschodzie góry Uinta (4123 m n.p.m.) i Wasatch,
na południowym wschodzie Wyżyna Kolorado, na zachodzie
Wielka Kotlina. Klimat podzwrotnikowy, suchy. Roczna suma
opadów poniżej 100 mm. Główna rzeka - Kolorado. Wiele
obszarów bezodpływowych i solnisk. Naturalną roślinność
stanowią w górach lasy jodłowo-świerkowe oraz na
nizinach i wyżynach roślinność półpustynna i pustynna.
Liczne parki narodowe, m.in. Canyonlands.
Zasiedlony przez Indian od ok. 9000 p.n.e. 1540 po raz
pierwszy dotarli tu Hiszpanie. Od 1. połowy XIX w. na
terenie Utah osiedlali się kupcy hiszpańscy i misjonarze,
zatrzymywali się osadnicy ciągnący do Kalifornii i Oregonu.
Po 1847 napływ wypędzonych z Illinois mormonów, którzy
byli pierwszymi stałymi osadnikami we współczesnym
Utah (założyli m.in. Salt Lake City). Po wojnie meksykańskiej
(1846-1848) w granicach USA, od 1850 samodzielne
terytorium Utah. Konflikty z napływającymi osadnikami
innych wyznań doprowadziły do tzw. wojny mormońskiej (1857-1858).
1861 wydzielono z Utah terytoria Nevada i Kolorado,
1868 - Wyoming. 1896 Utah jako 45. stan weszło w skład
Unii.
Rolnictwo oparte na sztucznym nawadnianiu. Uprawia się:
pszenicę, buraki cukrowe, jęczmień, rośliny pastewne.
Rozwinięta hodowla bydła i owiec. Liczne kopalnie
miedzi, uranu, złota (stan zajmuje jedno z pierwszych
miejsc w kraju pod względem wydobycia), soli
potasowych, wolframu. Rozwinięty przemysł lotniczy (produkcja
rakiet), zbrojeniowy, elektroniczny, odzieżowy, drzewny.
Turystyka. Pomniki kultury mormonów
|