Zespół zabudowy ulic Zamkowej, Wielkiej i Ostrobramskiej.
Ulice te stanowią kolejne odcinki głównego ciągu komunikacyjnego wileńskiego Starego Miasta. Do
najciekawszych budynków stojących przy ulicy Zamkowej należy dawny dom kapituły wileńskiej
(nr 4), trójkondygnacyjny z renesansową attyką arkadową. Sąsiednią posesję zajmuje
renesansowy Pałac Arcybiskupi (nr 6) z arkadą nad wylotem Zaułka Bernardyńskiego.
Obok niego stoi klasycystyczny budynek dawnej księgarni Zawadzkich (nr 8). Najciekawszy przy ul.
Zamkowej jest gotycki dom (nr 12) z piękną fasadą z czerwonej cegły.
Domy pod numerami 14 i 17 mają łukowate przęsła w przejściach wiodących na dziedzińce wewnętrzne;
W dużym budynku uniwersyteckiego Kolegium Medycznego (nr 22) wraz ze swym ojczymem Augustem Becu
mieszkał Juliusz Słowacki, o czym informuje umieszczona w dziedzińcu tablica z popiersiem poety.
Całkowicie przebudowany w czasach współczesnych budynek na rogu ulic Zamkowej (nr 23)
i Świętojańskiej, mieścił niegdyś pałac Radziwiłłów, zwany Kardynalią.
Za cerkwią Piatnicką ulica
Zamkowa przechodzi w ul. Wielką. Do najciekawszych budynków stojących przy tej ulicy należy dom
Franka (nr l), trójkondygnacyjny, o empirowej fasadzie, niegdyś własność dominikanów,
od 1804 r. należący do Uniwersytetu Wileńskiego. Pałac Chodkiewiczów (nr 4), jest budynkiem
wzniesionym na pocz. XIX w. w stylu klasycystycznym dla potrzeb wydziału lekarskiego
Uniwersytetu Wileńskiego. Nazwa budynku nawiązuje do istniejącej tu wcześniej XVII-wiecznej
rezydencji Chodkiewiczów. Pałac Paców (nr 7) był niegdyś wspaniałą barokową rezydencją, przebudowaną
w 1675 r. przez hetmana Michała Paca ze starszego pałacu Ościków i Bekieszów. W 1688 r.
kwaterował tu król Jan III Sobieski, a w 1812 r. - car Aleksander I i Napoleon.
Dom Bildziukiewiczów (nr 17), dwukondygnacyjny, z renesansowymi krużgankami zdobiącymi
dziedziniec wewnętrzny.
Budynki Małej (nr 24) i Wielkiej Gildii (nr 26), o gotyckim
zrębie, należą do najstarszych przy ul. Wielkiej. Mała Gildia jest budynkiem trójkondygnacyjnym,
nakrytym łamanym dachem mansardowym. Duża Gildia jest wydłużonym budynkiem dwukondygnacyjnym, nakrytym
wysokim dachem. Zewnętrzny wystrój budynków jest skromny. W XVII w. oba budynki były siedzibami
gildii handlowych. Mieszczący obecnie szkołę muzyczną pałac Brzostowskich (nr 36), przyległy do zabudowań
klasztoru jezuitów i kościoła p.w. św. Kazimierza, swój obecny wczesnoklasycystyczny wystrój zawdzięcza
przebudowie dokonanej w 1790 r. Za niewielkim placykiem u zbiegu ulic św. Kazimierza i Subocz
ulica Wielka przechodzi w ulice Ostrobramską. Jednym z najstarszych i najciekawszych domów
w omawianym ciągu ulic jest stojący pod nr 6 gotycki Dom Miednicki, z pięknym szczytem
z blendami ozdobionymi wspaniałym renesansowym sgrafittem oraz bramą z oryginalnym portalem,
wiodącą na dziedziniec. |