Kościół p.w. śś. Piotra i Pawła na Antokolu.
Kościół, zbudowany w l. 1668-1676, ufundował hetman wielki litewski Michał Kazimierz Pac jako
wotum za ocalenie życia zagrożonego podczas pojmania przez skonfederowane wojsko. Ze względu na
niezwykłe bogactwo dekoracji wnętrza (przede wszystkim sztukaterii), nie mające odpowiednika
w całej Europie (poza kilku kościołami we Włoszech), antokolska świątynia uznawana jest za
jeden z najciekawszych i najcenniejszych kościołów w Wilnie. Jest to trójnawowa bazylika
z transeptem, półkoliście zamkniętym prezbiterium i dwiema zakrystiami. Nad skrzyżowaniem
naw wznosi się ogromna kopuła z latarnią. Nawy boczne zajmuje szereg kaplic; po lewej
strome - kaplice: Królowych (przed 2 wojną światową - Królowych Polskich), św. Augustyna i MB
Łaskawej, a po prawej - Kaplica Rycerzy, św. Urszuli i Pana Jezusa. Portal główny ozdobiony
kartuszem z herbem Paców - Gozdawa. Obok wejścia umieszczono tablicę nagrobną fundatora - hetmana
M.K. Paca. Na przytłaczającą swym rozmachem, skalą oraz bogactwem detali i motywów wspaniałą barokową
dekorację sztukatorską wnętrza świątyni, składa się ok. 2 tys. figur oraz kompozycje ornamentalne.
Najbogatszy wystrój sztukatorski otrzymały sklepienia: nawy głównej, transeptu, kopuły i prezbiterium
oraz kaplic bocznych i zakrystii, a także ołtarze boczne. Oprócz dominujących dekoracji
sztukatorskich, sklepienie nawy oraz zakrystii dekorują freski z 2 poł. XVII w. Spośród innych
elementów wyposażenia wnętrza na uwagę zasługują rokokowa ambona w kształcie łodzi Piotrowej wykonana
w l. 1801-1804 oraz zwieszający się z kopuły oryginalny ażurowy żyrandol w kształcie łodzi
żaglowej, wykonany w 1905 r. z brązu przez mistrzów z łotewskiej Lipawy. Oryginalną pamiątką
jest umieszczony w kruchcie wielki bęben litewski (litaur) przywieziony przez hetmana Paca spod
Chocimia w 1673 r.
|
Litwa i Białoruś 2003 
